Senator Stanisław Pawlak podczas 24. posiedzenia Senatu RP mówił o sprawach gospodarki wodnej w Kujawsko-Pomorskiem i skierował swą interwencję do Dariusza Klimczaka, ministra infrastruktury. Oczekuje odpowiedzi na kilka ważnych dla regionu kwestii związanych m.in. ze skutkami suszy, obniżaniem poziomu wód gruntowych, inwestycji zwiększających stopień retencji wody, budowy stopnia wodnego na Wiśle.
„– W Polsce nasila się deficyt wody. Zmiany klimatyczne pogarszają tę sytuację. Mocno odczuwają to rolnicy, ale także energetyka i przetwórstwo rolno-spożywcze. Sytuację może poprawić retencjonowanie wody i jej efektywne wykorzystanie.
Województwo kujawsko-pomorskie zmaga się ze skutkami zmian klimatu – wyższymi temperaturami i zmianą struktury opadów, które potęgują problem suszy. Wpływa to znacząco na bilans wodny, powodując niedobory wody zarówno w gospodarce, jak i w środowisku.
Obszarami szczególnie narażonymi na skutki suszy są tereny intensywnego rozwoju produkcji rolnej w województwie, które jest czołowym producentem żywności w Polsce i którego jedną z głównych dziedzin rozwoju gospodarczego jest rolnictwo. Niesprzyjające warunki i zjawiska pogodowe negatywnie wpływają na produkcję rolną, w tym na utrzymanie potencjału produkcyjnego gleb. Następuje stepowienie użytków rolnych, niekiedy wywiewanie materiału siewnego. Niedostatki wody powodują, że grunty są nawadniane ze studni głębinowych, co z kolei prowadzi do obniżenia poziomu wód gruntowych.
Powyższe kwestie zostały zawarte w „Programie przeciwdziałania niedoborowi wody na lata 2021–2027 z perspektywą do roku 2030”. Program uwzględnia rozwój dużej i małej retencji, naturalnej i sztucznej, oraz meliorację. Program ma na celu wzmocnienie świadomości społecznej w zakresie potrzeby retencjonowania i oszczędzania wody, ale przede wszystkim zakłada szeroko zakrojone inwestycje, w tym w województwie kujawsko-pomorskim.
Region kujawsko-pomorski jest szczególnie zagrożony suszą. Pracująca odkrywkowa Kopalnia Węgla Brunatnego „Konin” z siedzibą w Kleczewie wydobywała i nadal wydobywa węgiel przy granicy województwa kujawsko-pomorskiego na terenie gminy Wierzbinek w województwie wielkopolskim. Odkrywki „Jóźwin”, „Drzewce”, a obecnie „Tomisławice” spowodowały znaczne obniżenie poziomu wód gruntowych w okolicznych gminach województwa kujawsko-pomorskiego, takich jak Piotrków Kujawski, Topólka i Izbica Kujawska.
Państwowe Gospodarstwo Wodne „Wody Polskie” w opracowanych planach inwestycyjnych w zakresie retencji wodnej w aktualnej perspektywie finansowej w celu przystosowania się do zmian klimatu i zapobiegania klęskom i katastrofom przewiduje szereg działań przeciwpowodziowo-retencyjnych, ale również zapewniających uzyskanie korzystnego bilansu wodnego, tj. ochronę przed suszą, zwiększenie bezpieczeństwa przeciwpowodziowego.
Wobec powyższego uprzejmie proszę o szczegółową informację w podnoszonych sprawach i udzielenie odpowiedzi na następujące pytania.
- Ile wynosi aktualny wskaźnik retencji średniego rocznego odpływu wód, a ile powinien wynosić docelowo?
- Jakie inwestycje polegające na budowie nowych obiektów, a także utrzymaniu efektywności, poprawie i zwiększeniu efektywności funkcjonowania istniejących urządzeń wodnych planuje się w województwie kujawsko-pomorskim i w jakim terminie?
- Czy przewiduje się zagospodarowanie wody zgromadzonej w zbiorniku we Włocławku dla celów rolniczych, zapewniając poprawę stosunków gruntowo-wodnych?
- Jakie działania i kiedy zostaną podjęte dla ochrony przed suszą i zwiększenia retencji wodnej w regionie kujawsko-pomorskim?
- Czy nastąpi poprawa warunków żeglugowych dolnej Wisły?
- W jakim terminie nastąpi budowa stopnia wodnego poniżej Włocławka w miejscowości Siarzewo?
- Czy nadal obowiązuje program kaskadyzacji dolnej Wisły?
Uprzejmie proszę o odpowiedź w przedstawionych sprawach.”.
Opr. nim, 9 grudnia 2024 r.